Najnowsze wpisy

Jesień 2022 roku przyniosła nowości w systemie Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Po pilotażu i zakończeniu prac do zakresu świadczeń POZ dołączyło nowe: opieka koordynowana. 

Czym jest opieka koordynowana? 

To całościowa opieka nad chorym w poszerzonym zespole, już nie tylko z udziałem pielęgniarki i lekarza POZ, ale także obejmująca współpracę ze specjalistą innej dziedziny (kardiologia, endokrynologia, diabetologia i pulmonologia) w formie konsultacji lekarz-pacjent i konsylium lekarz-lekarz. I konsultacje zupełnie nowego członka zespołu POZ – dietetyka. 

Jeśli popatrzeć na standard światowy, to opieka koordynowana to powrót do korzeni medycyny rodzinnej. Międzynarodowe definicje (np. organizacji WONCA) wskazują koordynację opieki nad pacjentem jako jedno z kluczowych zadań lekarza rodzinnego. POZ powinien więc mieć realne możliwości zapewnienia diagnostyki i opieki nad pacjentami z chorobami przewlekłymi, nie tylko poprzez ich przekierowanie do opieki specjalistycznej. To zadanie wypełnia właśnie opieka koordynowana.  

Więcej o opiece koordynowanej

Dodatkowe możliwości diagnostyczne w zakresie wybranych schorzeń, szerszy panel badań oraz możliwość ich konsultacji oddają w ręce lekarzy rodzinnych prawdziwe narzędzia do diagnozowania i leczenia Pacjentów. A chodzi o najczęstsze przewlekłe choroby dotykające Polaków – nadciśnienie, cukrzycę, choroby tarczycy, astmę czy POChP. Więcej o samej opiece koordynowanej oraz dokumenty źródłowe – polecam serwis: www.ptmr.info.pl/OK. 

IPOM

Zadaniem lekarza rodzinnego (lekarza POZ) jest zaplanowanie tzw. IPOM, czyli Indywidualnego Planu Opieki Medycznej. Z uwagi na prace prowadzone w obrębie IPOM przez Centrum e-Zdrowia aktualna wersja dokumentu IPOM ulegnie zmianie na przestrzeni styczeń/luty 2023. Również rozwiązania gabinetowe (EDM) nie są jeszcze w pełni gotowe na obsługę IPOM, stąd wiele POZ realizuje opiekę koordynowaną w oparciu o IPOM generowany „papierowo”. 

Ma to jednak być docelowo dokument elektroniczny wysyłany na platformę P1, dostępny dla pacjenta na IKP, wyznaczający plan działania (leczenia, diagnostyki, badań, konsultacji) na 12 miesięcy. 

Taki IPOM powinien zawierać informacje na temat: 

• wizyt kontrolnych
• badań kontrolnych
• porad edukacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę lub lekarza POZ (do 6 w roku)
• konsultacji dietetycznych (do 3 w roku)
• konsultacji specjalistycznych

Koordynator

Wraz z wejściem w życie opieki koordynowanej pojawia się w POZ jeszcze jedna osoba (w zasadzie obecna już wcześniej, choć w niskiej stawce i z małymi obowiązkami). Koordynator. Jego zadania to przede wszystkim promowanie i realizacja programów profilaktycznych (ChUK, profilaktyka raka szyjki macicy i inne) oraz koordynowanie procesu opieki nad Pacjentami, którzy maja stworzony IPOM (kiedy i co Pacjent ma zrobić, kiedy ma badania, jak się ma umówić, kiedy zrobić konsultację specjalistyczną i jaką). 

Czy to zadziała?

Zainteresowanie jest duże. NFZ ostrożnie szacował, że do koordynacji przystąpi na koniec 2023 roku około 10% podmiotów. Wstępne dane pokazują, że ten procent osiągnęliśmy już (styczeń 2023).

Opieka koordynowana to przyszłość medycyny rodzinnej, a jednocześnie powrót do jej korzeni. Aby była skutecznie zrealizowana absolutnie konieczne jest wsparcie wszystkich zaangażowanych: lekarzy rodzinnych, pielęgniarek, dietetyków, specjalistów innych dziedzin medycyny. Koordynatorów. 

To wsparcie moim zdaniem powinno obejmować dwa elementy:

1. Edukacja – tutaj już wiele się dzieje. Mam przyjemność odpowiadać za prowadzenie działań w tym zakresie realizowanych przez Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej. Obejmują one między innymi realizację kursów online (już dostępne szkolenie w zakresie podstaw opieki koordynowanej oraz opieki koordynowanej w diabetologii). 
2. Wsparcie procesowe, także IT – w toku wdrożenia jest serwis koordynowana.pl – jego zadaniem (na początek) jest wsparcie POZ w dołączeniu do opieki koordynowanej, m.in. poprzez zapewnienie możliwości poszukiwania współpracy w tym zakresie. 

Powołanie na członka zespołu 

Jednocześnie w grudniu 2022 roku Minister Zdrowia powołał nowy zespół ds. wdrożenia opieki koordynowanej. Jego pracami kieruje prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej. Mam przyjemność być członkiem tego zespołu. 

Pierwsze jego posiedzenie odbyło się w styczniu 2023 roku. Poruszaliśmy na nim szereg zagadnień związanych z praktycznym wdrażaniem opieki koordynowanej w POZ. 

Źródła: 

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 1965)
2. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 15 lutego 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 540)
3. Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. 2017 poz. 2217)
4. Zarządzenie Nr 124/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 września 2022 r. zmieniające zarządzenie w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna
5. https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/opieka-koordynowana-wyzszy-standard-poz,8064.html
6. https://www.medexpress.pl/mz-powoluje-zespol-ds-wdrozenia-opieki-koordynowanej-w-poz/86109
7. ZARZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 grudnia 2022 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw wdrożenia opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej